Przedsiębiorcy posiadający auto w leasingu bardzo często stawiają pytanie: co można zrobić z autem po zakończeniu umowy? Pytanie pojawia się najczęściej w przypadku pierwszych doświadczeń z leasingiem auta.
Ogólnie dostępne informacje na ten temat wydają się być albo nieaktualne, albo napisane w sposób nie do końca czytelny i przejrzysty. Odpowiadając więc na liczne pytania, które otrzymujemy w tej kwestii, poniżej postaramy się tą wiedzę usystematyzować.
Na wstępie należy wspomnieć, że istnieją dwa rodzaje umów leasingowych – finansowy (zwany rzadziej kapitałowym) i leasing operacyjny:
W leasingu finansowym, po zakończeniu umowy leasingu, własność samochodu automatycznie przechodzi na korzystającego – tutaj w trakcie trwania umowy kosztami są amortyzacja samochodu i część odsetkowa raty.
W leasingu operacyjnym po zakończeniu okresu umowy korzystający posiada prawo zakupu samochodu – tutaj kosztami w trakcie trwania umowy są miesięczne opłaty leasingowe (usługa), a wykup jest oddzielną czynnością prawną (dostawa towaru).
Biorąc pod uwagę powyższe problemy wykup samochodu dotyczy więc leasingu operacyjnego, który zresztą jest najbardziej popularną formą finansowania auta. Możliwości są trzy, a każda z nich pociąga za sobą odpowiednie skutki podatkowe zarówno przy dalszym użytkowaniu auta, jak i ewentualnej sprzedaży:
1. Wykup samochodu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej – po zakończonej umowie przedsiębiorca otrzymuje fakturę VAT sprzedaży auta i może wprowadzić samochód jako środek trwały (za wartość początkową przyjmuje cenę nabycia pomniejszoną o należny odliczeniu VAT), lub gdy wartość nie przekracza 3 500 PLN, może zaliczyć go bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodu.
Jeśli przedsiębiorca nadal wykorzystuje auto dla celów prowadzonej działalności, rozlicza koszty użytkowania auta (paliwo, naprawy) z reguły tak, jak podczas umowy leasingowej.
Problem powstaje, jeśli przedsiębiorca po jakimś czasie chce auto sprzedać – musi wówczas zapłacić podatek od różnicy pomiędzy ceną wykupu auta z leasingu, a ceną sprzedaży. Dzieje się tak nawet wówczas, gdy przedsiębiorca wycofa pojazd z ewidencji, ale sprzeda go przed upływem 6 lat od wycofania. Rozwiązaniem tego problemu może być przekazanie pojazdu w darowiźnie. W przepisie mowa jest o „odpłatnym zbyciu”, więc przekazanie w darowiźnie nie będzie stanowiło przychodu.
2. Wykup na osobę prywatną – w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą nic nie stoi na przeszkodzie aby podatnik wykupił samochód prywatnie, a nie na działalność gospodarczą (wykup po leasingu i używanie pojazdu w ramach leasingu to odrębne czynności). Nie ma tutaj jednak możliwości odliczenia podatku VAT od faktury ani kosztów wykupu - z reguły wykup stanowi 1% wartości początkowej auta, więc nie ma to większego znaczenia.
Samochód może być sprzedany po upływie pół roku, licząc od miesiąca w którym nastąpiło jego nabycie, bez naliczenia podatku dochodowego i VAT (sprzedaż auta na umowę kupna sprzedaży, podatek od czynności cywilno-prawnych).
Dokonując takiego manewru należy jednak pamiętać o tym, że samochód przez 6 miesięcy od momentu wykupu z leasingu na osobę prywatną nie powinien być wykorzystywany w działalności gospodarczej tej osoby - czyli nie powinno się prowadzić ewidencji przebiegu pojazdu i dokonywać odpisów podatkowych.
Zgodnie z interpretacją organów skarbowych (IBPBI/1/415-1252/11/ESZ; ITPB1/415-552/11/PSZ) jeśli auto wykupione z leasingu na osobę prywatną było dalej wykorzystywane do działalności gospodarczej, to przychód ze sprzedaży przed upływem 6 lat należy traktować jako przychód z działalności gospodarczej.
Wykup samochodu na osobę prywatną z reguły może występować tylko w przypadku, gdy korzystającym w ramach umowy leasingowej jest osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, ponieważ osoba fizyczna i prowadzona przez nią działalność gospodarcza nie są odrębnymi bytami.
Tym samym raczej nie jest możliwe wykupienie auta na osobę prywatną, gdy korzystającym jest jakakolwiek spółka np. spółka cywilna lub spółka z o.o.
3. Darowizna – częściowo omawiana w pkt 1 – w przypadku wykupu auta na cele gospodarcze skutki podatkowe ze zbycia auta nawet przy przesunięciu samochodu na cele prywatne obowiązują przez okres 6 lat. Rozwiązaniem może być przekazanie auta bliskiej osobie, ponieważ świadczenia tego typu rodzinie są zwolnione z podatku.
Wykupując samochód po zakończeniu umowy leasingowej przedsiębiorca powinien się przede wszystkim zastanowić, co zamierza dalej zrobić z autem. Czy planuje je sprzedać, a jeśli tak, to w jakim czasie, czy wykorzystywać nadal do działalności gospodarczej. Od tego zależy jakie poniesie skutki podatkowe.
Mając na uwadze wszystkie powyższe aspekty, przed zawarciem umowy leasingu operacyjnego z pewnością warto się zastanowić nad inną, najnowocześniejszą formą leasingu tj. leasingu z serwisem lub leasingu z wysokim wykupem. Przy wyborze powyższych rodzajów leasingu, wszystkie opisane problemy z wykupem nie występują.
AB