Rozważając wykup samochodu z leasingu, zawsze pojawia się pytanie, jak to wygląda od strony podatków. Dla leasingobiorców kończących umowę istotny jest często nie tylko sam wykup, ale także sprzedaż użytkowanego pojazdu. W dzisiejszym artykule rozwiewamy zatem wątpliwości zarówno na temat wykupu samochodu, który będzie wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej, jak i na cele prywatne.
Wykup samochodu a rodzaju umowy leasingu
Możliwość wykupienia samochodu osobowego z leasingu warto przemyśleć już na etapie wyboru oferty. Ustalamy wtedy wysokość wpłaty wstępnej i comiesięcznych rat, które mają bezpośredni wpływ na to, ile zapłacimy za ewentualny wykup samochodu po zakończeniu umowy leasingu. Wartość wykupu samochodu z leasingu jest zazwyczaj dużo niższa od wartości rynkowej pojazdu.
Przedsiębiorca ma do wyboru dwa rodzaje leasingu: leasing operacyjny i finansowy, zwany też kapitałowym. W leasingu finansowym auto jest środkiem trwałym leasingobiorcy, który automatycznie staje się jego właścicielem po zakończeniu umowy leasingu. Znacznie więcej osób decyduje się jednak na pierwszy wariant, czyli leasing operacyjny. Przedsiębiorca ma po zakończonej umowie prawo do wykupu przedmiotu leasingu w ramach prowadzenia działalności gospodarczej lub wykupu na osobę prywatną.
Koniec leasingu - co dalej?
Mając wątpliwości dotyczące warunków wykupu samochodu z leasingu po zakończeniu umowy, warto dokładnie zapoznać się z jej warunkami. Najlepiej zrobić to odpowiednio wcześnie, np. miesiąc przed zakończeniem trwania umowy. Zazwyczaj wygląda to tak, że kwotę wykupu leasingowanego przedmiotu płaci się na konto firmy leasingowej razem z ostatnią ratą miesięczną lub w określonym czasie po rozwiązaniu umowy. Sama procedura skorzystania z wykupu samochodu osobowego z leasingu jest zwykle dostarczana leasingobiorcy przez leasingodawcę, który równocześnie przypomina o prawie do wykupu pod koniec zobowiązania.
Jeśli zapadnie decyzja o przejęciu auta, broker leasingowy wystawia fakturę sprzedaży środka trwałego na dane prywatne lub dane działalności leasingobiorcy.
To, na kogo będzie wystawiona faktura, nie ma akurat żadnego znaczenia dla konsekwencji finansowych i podatkowych wykupu.
Wykup samochodu z leasingu na cele prywatne
Po zakończeniu umowy przedsiębiorca może zgodnie z prawem wykupić auto z leasingu operacyjnego do celów prywatnych. Żeby samochód osobowy nie wpłynął w żaden sposób na przychody, należności VAT i koszty działalności, którą prowadzi były leasingobiorca, pojazd nie może być wprowadzony do firmy. Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami samochód osobowy może być jednak wykorzystywany w działalności gospodarczej tak jak auto prywatne. Do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć wówczas 20% wydatków eksploatacyjnych, np. paliwa. Kierowca ma również możliwość odliczenia 50% VAT od wydatków eksploatacyjnych, w tym paliwa. Nie ma natomiast możliwości odliczenia podatku VAT wynikającego z faktury ani wrzucenia wartości wykupu w koszty uzyskania przychodu.
Jeśli chodzi o sprzedaż auta z wykupu prywatnego, który nie jest wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej, przepisy określają ją jako odpłatne zbycie rzeczy. Jeśli więc sprzedajemy go po upływie 6 miesięcy, nie generuje to podlegającego opodatkowaniu przychodu (nie trzeba płacić podatku dochodowego) i nie musimy naliczać VAT. Musimy jednak odczekać te pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie. Osoba kupująca poleasingowe auto będzie musiała zapłacić PCC, czyli podatek od czynności cywilnoprawnych.
Wykup samochodu z leasingu 2022 r. - Polski Ład
Niestety zasady ustalania podatku VAT przy wykupie auta z leasingu do majątku prywatnego mogą zmienić się wraz z wprowadzeniem w Polsce nowego planu społeczno-gospodarczego. Ustawodawcy skrytykowali wykupowanie z leasingu firmowego auta na cele prywatne, zapowiadając zmiany w przepisach.
Zgodnie z pomysłami zawartymi w tzw. Polskim Ładzie od stycznia 2022 roku były leasingobiorca będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego oraz podatku VAT, jeśli wprowadzi auto do majątku prywatnego. VAT nie będzie naliczany od ostatniej raty leasingowej, czyli raty wykupu, ale od realnej wartości auta.
Ponadto na nieopodatkowaną sprzedaż takiego pojazdu nie będzie trzeba czekać pół roku, ale aż… 5 lat.
Wykup samochodu z leasingu na firmę
Po zakończeniu umowy leasingu operacyjnego przedsiębiorca, który dokonuje wykupu, otrzymuje fakturę VAT. Wykup samochodu osobowego z leasingu jest określany mianem dostawy towaru. Można go wprowadzić do firmy jako środek trwały lub ująć jednorazowo w kosztach firmowych. Zależy to także od wartości początkowej z faktury dokumentującej wykup:
- podatnik obowiązkowo musi wprowadzić samochód do ewidencji środków trwałych i dokonywać amortyzacji według planu amortyzacji, jeśli początkowa wartość z faktury wykupu przekracza kwotę 10 000 zł (netto dla czynnych podatników VAT i brutto dla zwolnionych z VAT);
- jeśli wartość początkowa nie przekracza 10 000 zł (netto lub brutto tak jak wyżej), wydatki poniesione na wykup auta z leasingu można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu na miesiąc oddania auta do użytkowania. Nie ma również przeciwwskazań do wprowadzenia go do ewidencji środków trwałych i amortyzowania w czasie.
Jeśli czynny podatnik VAT będzie wykorzystywać wykupione auto do celów działalności opodatkowanej, może odliczyć podatek VAT naliczony na podstawie faktury dokumentującej wykup. Użytkowanie samochodu osobowego zarówno w celach służbowych, jak i prywatnych daje prawo do odliczenia 50% wartości podatku VAT. Drugą połowę można natomiast doliczyć do wartości początkowej auta podlegającej amortyzacji.
Z kolei 100% wartości VAT można odliczyć po jednoczesnym spełnieniu dodatkowych warunków potwierdzających wyłącznie firmowe użytkowanie auta:
- prowadzenie kilometrówki,
- zgłoszenie pojazdu na druku VAT-26,
- stworzenie regulaminu pojazdu w firmie.
Jeśli przedsiębiorca chce sprzedać auto wykupione w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie musi płacić podatku od czynności cywilnoprawnych. Kwota uzyskana ze sprzedaży wykupionego auta jest przychodem opodatkowanym. Przedsiębiorca musi naliczyć podatek VAT (odpłatna dostawa towarów - stawka 23%), jeśli przy wykupie miał prawo do jego odliczenia. Nie ma w tym momencie znaczenia, czy sprzedaż następuje przed czy po upływie pół roku.
Należy wspomnieć jeszcze o kilku zależnościach:
- przedsiębiorca sprzedający wykupione auto może odliczyć pozostałą kwotę VAT z faktury wykupu w ramach korekty podatku naliczonego na podstawie art. 90b ustawy o VAT (jeśli wartość początkowa samochodu nie przekracza 15 000 zł, ma na to maksymalnie 12 miesięcy);
- jeżeli w momencie zakupu przedsiębiorca nie miał prawa do odliczenia VAT, sprzedaż auta nie będzie obarczona podatkiem VAT;
- jeśli sprzedaż ma miejsce po upływie 6 lat od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wycofano samochód z majątku firmy, nie doprowadzi to do powstania przychodu z działalności gospodarczej.
FAQ:
1. Jak wygląda procedura wykupu leasingowanego samochodu?
Warunki wykupu pojazdu są zawsze zawarte w umowie leasingu. Kwotę wykupu określoną zazwyczaj na początku trwania umowy uiszcza się w momencie zapłaty ostatniej raty lub krótko potem.
2. Czy wykup samochodu z leasingu się opłaca?
Zależy to od wielu czynników, m.in. tego, czy wykup będzie na użytek prywatny czy w ramach prowadzonej działalności oraz czy planujemy sprzedaż auta wykupionego z leasingu, która ma skutki w podatku VAT i podatku dochodowym.
3. Jak wygląda kwestia podatku VAT w przypadku sprzedaży samochodu poleasingowego?
Sprzedaż samochodu wykupionego na firmę wiąże się z powstaniem przychodu (podatek dochodowy) i koniecznością naliczenia VAT. Sprzedaż samochodu z wykupu na osobę prywatną odbywa się bez naliczenia VAT i PIT, jeśli zrobimy to po użytkowaniu go przez minimum 6 miesięcy.